Het Institut grand-ducal is een Luxemburgs instituut, dat als doel heeft het cultiveren van wetenschappen, kunst en literatuur.[1] Het instituut werd in 1868 opgericht onder de naam Institut royal grand-ducal. Het instituut is een rechtspersoon en geniet bescherming van de groothertog van Luxemburg.[2]
In mei 1868 vergaderden prins Hendrik, de heer Engling, voorzitter van de "Société archéologique du Grand-Duché de Luxembourg", Charles Mersch, voorzitter van de "Société des Sciences naturelles du Grand-Duché de Luxembourg" en Pierre Schmit, voorzitter van de "Société des Sciences médicales du Grand-Duché de Luxembourg" in het Athénée royal grand-ducal over het instellen van een instituut in Luxemburg, enigszins naar het model van het Institut de France.[3] Bij koninklijk groothertogelijk besluit van 24 oktober 1868 fuseerden de drie verenigingen tot het Institut royal grand-ducal. Na de dood van koning-groothertog Willem III in 1890 werd de naam van het instituut veranderd in Institut grand-ducal.
Het instituut bestond oorspronkelijk uit drie secties, sinds 1966 zijn dat er zes: