Navisworks
Ontwikkelaar(s)	Autodesk
Besturingssysteem	Windows
Categorie	Coördinatie virtuele model
Licentie(s)	Propriëtaire software
Website	https://autodesk.com/products/navisworks/
Portaal    Informatica

Navisworks is een programma om ontwerpmodellen in 3D te beoordelen, het ontwerpproces te coördineren en clashes tussen diverse modellen te vinden. Het programma wordt met name door BIM-coördinatoren gebruikt. Navisworks converteert modellen vanuit andere programma's dusdanig dat bestandsgrootte gereduceerd wordt. Door deze conversie wordt het model ook "alleen-bekijken". Voordeel van deze benadering is dat het model significant lichter wordt, nadeel is dat het in deze vorm meer bruikbaar is in het oorspronkelijke programma. De benadering is vergelijkbaar met conversie van een Microsoft Word-document naar PDF; de virtuele objecten zijn niet meer aan te passen en alleen bruikbaar voor coördinatie. Wel is beperkte nabewerking mogelijk zoals translatie, rotatie, kleur en transparantie. Hierbij wordt de nabewerkings-informatie in Navisworks (.nwf of .nwd) zelf opgeslagen, de oorspronkelijke object blijft "ongewijzigd". Bij Revit, van dezelfde leverancier Autodesk, kan Navisworks als onderlegger gebruikt worden vanaf versie 2018.

Navisworks wordt vooral gebruikt in de bouw- en maakindustrie als aanvulling op 3D CAD-ontwerppakketten zoals Autodesk Revit, AutoCAD en MicroStation. Het programma maakt mogelijk om 3D models te bekijken zonder een extra licentie voor of ervaring met oorspronkelijke programma. Betreffende model kan vervolgens gecombineerd worden met modellen van andere partijen voor beoordeling. Het navigeren door het model kan middels gebruik van een wandelende avatar (een virtuele mannetje, standaard voorzien van een veiligheidshelm), maar zonder is ook mogelijk. Met de Stimulate en Manage varianten kunnen commentaar toegevoegd wordt middels tekst in een specifieke view en/of met tags. De afstand tussen objecten kan opgemeten en als tekst met lijnen opgeslagen worden, bepaalde standpunten, inclusief kijkrichting en Field of View.

Om simulatie te realiseren kunnen bestanden voor planning, bijvoorbeeld aangeleverd door de werkvoorbereider, om vervolgens deze handmatig te koppelen aan objecten. Hiermee kan een 4D-clash-check uitgevoerd worden en/of animaties gemaakt worden voor beoordeling van specifieke kritische acties tijdens de uitvoeringsfase zoals het inhijsen van grote objecten met een Kraan (machine) in een dichtbebouwde situatie. Met deze mogelijkheid kan ook de tijdsduur van uitvoering geoptimaliseerd worden (lees: ingekort).

Puntenwolken kunnen in Navisworks ingeladen worden en voor mixed reality (gemengde werkelijkheid) gebruikt wordt, waarbij nieuwe objecten in de puntenwolk geplaatst wordt voor visualisatie en/of verdere besluitvorming.

Navisworks heeft drie varianten, de/het gratis Freedom, Stimulate en Manage. De belangrijkste verschil tussen Stimulate en Manage is de extra functie om clashes te vinden. Met deze functie kan de gebruiker het programma naar in de virtuele ruimte overlappende delen laten zoeken. De Freedom variant is beperkt tot alleen bekijken, wegschrijven of wijzigingen opslaan is niet mogelijk.

Navisworks draait alleen op recente versies van het besturingssysteem Microsoft Windows.

Navisworks werd oorspronkelijk Jetstream genoemd en was ontwikkeld door NavisWorks, een dochterbedrijf van Lightwork Design Ltd.. Dit bedrijf, Navisworks, en daarmee de eigendomsrechten van de code van hun programma werd verkocht aan het Amerikaanse Autodesk voor 25 miljoen dollar op 1 juni 2007.

Navisworks is gebouwd rondom de hoofdmodule, aangeduid met Roamer en bevat een aantal ingebouwde functionaliteiten (voor de Stimulate en Manage varianten):

• Roamer - De hoofdmodule maakt het openen van modellen uit 3D ontwerppakketten en puntenwolken mogelijk, met als doel om ze te combineren in één 3D model. Gebruikers kunnen daarop in het model navigeren en specifieke gewenste aanpassingen middels refresh (verversen) inladen. Deze module maakt het ook mogelijk om opmerkingen en dergelijke voor verdere discussie en/of actie in het model bij specifieke zichtpunten (saved viewpoints).

• Publisher - Deze publiceer-component maakt het mogelijk om de complete 3D model vanuit NWF te exporteren naar één NWD-model die vervolgens met Navisworks Freedom bekeken kan worden, een gratis viewer.

• Clash Detective - Een functionaliteit om interferentie te vinden, bedoeld om fouten in het ontwerp te vinden en daarmee de kans op bouwfouten te reduceren. Navisworks genereert na het draaien van deze functionaliteit een lijst met opgeslagen zichtpunten en kleur-markering van objecten, waarmee de gebruiker de plek van de virtuele overlap tussen objecten kan terugvinden in het model.

• Autodesk Renderer (voorheen Presenter) - hiermee kunnen gebruikers voor het renderen materialen en specifieke belichting toekennen aan het model en de objecten, met als doel realistische afbeeldingen en animaties te genereren.

• Quantification - Kwantificatie - door het model te uittrekken kunnen gebruikers automatisch lijst met materiaalhoeveelheden genereren, oppervlaktes aangeven en het aantal onderdelen (deuren, brandblussers, etc.) tellen. In de bouw wordt er met uittrekstaten gewerkt, in het Engels aangeduid met Material take off (MTO) (en) .

• TimeLiner - Tijdlijn-maker - voegt 4D simulatie toe zodat de geometrie van objecten aan tijd en data gelinkt kunnen worden en de constructie inclusief sloop van het model in tijdsverloop gesimuleerd kan worden. Ook wordt gegevens uit programma's voor projectplanning, zoals Microsoft Project en producten van Primavera, gebruikt om data per taak te importeren. Het importeren van met name Primavera (van Oracle) is complex en het koppelen van objecten aan de taken is arbeidsintensief.

• Animator - Animatie-maker - Een onderdeel waarmee gebruikers objecten in het model een specifieke actie toekennen, inclusief interactie. Denk aan een deur die automatisch opengaat als een gebruiker een avatar door deze deuropening wil laten lopen.

• Scripter - Een onderdeel waarmee gebruikers een verzameling vooropgezette acties kan opzetten (scripten), om bepaalde taken/handelingen te automatiseren.

• Navisworks - .nwd (alleen Freedom)
• .nwd, .nwf, .nwc (alle versies)

Navisworks is in staat om meer dan 60 uiteenlopende bestandsformaten te importeren.

Formats natively supported include:

• NavisWorks - .nwd, .nwf, .nwc (all versions)
• AutoCAD Drawing - .dwg, .dxf (up to AutoCAD 2018)
• MicroStation (SE, J, V8, & XM) - .dgn, .prp, prw (up to v7, & v8)
• Autodesk 3ds Max - .3ds, .prj (up to 3ds Max 2018)
• ACIS SAT - .sat, .sab (all ASM SAT, up to ASM SAT v7)
• DWF - .dwf, .dwfx (all versions)
• CATIA - .model, session, .exp, dlv3, .CATPart, .CATProduct, .cgr (up to v4, & v5)
• IFC - .ifc (IFC2X_PLATFORM, IFC2X_FINAL, IFC2X2_FINAL, IFC2X3, IFC4)
• IGES - *.igs*, *.iges* (all versions)
• Informatix/MicroGDS - .man, .cv7 (v10)
• Inventor - .ipt, .iam, .ipj (up to Inventor 2018)
• CIS/2 - .stp (STRUCTURAL_FRAME_SCHEMA)
• JT Open - .jt (up to v10)
• NX - .prt (up to v9)
• Revit - .rvt (up to 2011-2018)
• RVM - .rvm (up to v12.0 SP5)
• SketchUp - .skp (v5 up to 2015)
• PDS Design Review - .dri (legacy file format, support up to 2007)
• STL - .stl (binary only)
• VRML - .wrl, .wrz (VRML1, VRML2)
• Parasolid - .x_b (up to schema 26)
• FBX - .fbx (FBX SDK 2017)
• Pro/ENGINEER - .prt, .asm, .g, .neu (Wildfire v5, Creo Parametric v1-v3)
• STEP - .stp, .step (AP214, AP203E3, AP242)
• Solidworks - .prt, .sldprt, .asm, .sldasm (2001, plus 2015)
• PDF - .pdf (all versions)
• Rhino - .3dm (up to v5)
• Solid Edge - .stp, .prt

Additional products that are supported through Autodesk, & third parties:

• Revit
• MicroStation
• 3DS Max
• ArchiCAD

• NWF (Navisworks master file), geen export maar opslag
• NWD (Export naar Navisworks Document)
• DWF en DWFx
• FBX
• IFC (met behulp van een plugin van de Finse Codemill Oy)

Voorlopige kanttekening: de vergelijkbare software is beperkt tot IFC-formaat.

• Solibri Model Checker
• BIMcollab ZOOM
• Trimble connect

• Het bestandsformaat .nwf kan door andere gebruikers geopend worden als deze al openstaat voor bewerking, tenzij het openen door Autodesk Vault tot maximaal één gebruiker beperkt wordt.
• Bij het openen van .nwf wordt ingeladen .nwd en .nwc op slot gezet maar andere bestanden zoals .dwf niet.
• Het bestandsformaat .nwf is naar verhouding tot de gelinkte modellen erg klein, het bevat in principe alleen informatie over locatie van gelinkte bestanden, nabewerking, geplaatste opmerkingen en opgeslagen zichtpunten.

Categorie:Bouwkunde
Categorie:Computer-aided design
Categorie:3D-software
Categorie:Autodesk

Categorie:Windows graphics-related software
Categorie:3D graphics software
Categorie:Building information modeling