Bundesrepublik Deutschland
Tūwehe Whakaminenga o Tiamana
Pīwari o Tiamana Tohu o Tiamana
Pīwari Tohu
Pepeha: Einigkeit und Recht und Freiheit
(Kotahitanga, Pono, Mana)
Ngaringari: Das Lied der Deutschen
Te Waiata o ngā Tiamana
Tiamana
Tiamana
Tāone matua  Pearīni
Pae: 52°31′N 13°24′E / 52.517, 13.4
Tāone nui  Pearīni
Reo whaimana Tiamana
Kāwanatanga
• Āhua Whakaminenga
• Tumuaki Joachim Gauck
• Pirimia Angela Merkel (CDU)
Whakatūranga  
• Emepaea Tapu Rōma 843 (Tiriti o Verdun) 
• Whakaminenga o Tiamana 8 Pipiri 1815 
• Emepaea o Tiamana 18 Kohi-tātea 1871 
• Whakaminenga 23 Haratua 1949 
• Whakakotahitanga 3 Whiringa-ā-nuku 1990 
Mema o te EU 25 Poutū-te-rangi, 1953
(Tiamana-ki-te-uru)
Rahi
• Katoa 357,050 km² (63)
137,858 sq mi 
• Wai (%) 2.416
Taupori
• 2005 tau tata 82,438,000 (14)
• 2000 kautenui n/a
• Kiato 230.9/km² (50)
598.5/sq mi
GDP (PPP) 2005 tau tata
• Katoa $2.522 miriona miriona nui (5)
• Mā ia tangata $30,579 (17)
GDP (tautapa) 2005 tau tata
• te katoa $2.797 miriona miriona nui (3)
• mā ia tangata $33,854 (19)
HDI  (2004) 0.932 (nui) (21)
Moni Euro € (EUR)
Wāhiwā CET (UTC+1)
• Raumati (DST) CEST (UTC+2)
Tohu ipurangi .de
Tohu waea +49

Ko Tiamana (reo Tiamana: Deutschland), arā te Tūwehe Whakaminenga o Tiamana (reo Tiamana: Bundesrepublik Deutschland), tētahi whenua ki te pokapū o Ūropi.

E whirinaki ana a Tiamana (mai te Raki, me te matawā) ki Tenemāka, te Moana Raki, Pōrana, Tīekia, Ateria, Huiterangi, Wīwī, Rakapuō, Pehiamu, Hōrana me te Moana Baltic. E 357,021 km² tōna rahinga whenua.

Ko Tiamana te whenua taupori nui rawa o te Kotahitanga o Ūropi, me ōna kirirarau e 82 miriona. Ahakoa ko Pearīni te tāone matua, tāone nui rawa hoki me ōna kainoho e 3,410,000, ko te rohe o Rine-Ruhr kē te kāhui nohoanga tuatahi o te whenua nō ngā tāngata neke atu i te 10,000,000 e noho toha ana ki ngā tāone o Düsseldorf, Koln, Essen, Dortmund, Duisburg me Bochum. Ko Tiamana te kaipōwhiri manene tuatoru o te ao i te mea 12% o tōna taupori he mea whakawhānau tāwāhi mai; ko te nuinga o ēnei i ahu mai i te Whenua Korukoru. Ko te reo Tiamana te reo whaimana.

He tūwehe whakaminenga pāremata a Tiamana me ōna wehenga (Bundesländer) 16. He peke rohe Euro, Rūnanga o Ūropi, Kotahitanga Aorere, NATO, Whakahaere Ruruku Whakahiato Ōhanga, G8 me te G4. Koia te ōhanga tuatoru o te ao, te kaikaweatu tuatahi me te kaiwhakapau pūtea waonga tuaona. He teitei te pai oranga kua whanake a Tiamana mō ōna kainoho, waihoki tōna pūnaha maru hapori. He tūnga pūtake tōna i ngā take o Ūropi, ā, he amorangi pūtaiao, hangarau whakahirahira hoki.

Nō mua mai o te tau 100 ka mōhiotia tētahi rohe e kīia nei ko Tiamana, reira noho ai ētahi iwi Tiamani. Mai te tau 962 tae noa ki 1806 i noho whakaawetia e Rāwhitirangi o roto o te Emepaia Tapu o Roma. I whakakotahitia tuatahitia a Tiamana nō te mutunga o te Pakanga Wīwī-Puruhia i te tau 1871 i raro i tētahi wehenga kua whakaawetia e Puruhia. I weheruatia anōtia a Tiamana nō muri i te Pakanga Aorere Tuarua e ai ki ngā rohe i whetaina e ngā Uku. Kua whakakotahitia whakamutungatia nō te 3 Whiringa-ā-Nuku 1990, arā, 11 ngā marama ā muri i te wetewete i te Pakitara o Pearīni, nōna tēnā whakakotahitanga i tīmata ai mō te iwi whānui.

Tāone nui

[takatā | takatā pūtake]

Nā ō rātou taupori i 2011

  1. Pearīni (Berlin) - tāone matua
  2. Hamapaka (Hamburg)
  3. Munich
  4. Cologne
  5. Frankfurt
  6. Düsseldorf
  7. Stuttgart
  8. Dortmund
  9. Essen
  10. Bremen
  11. Dresden
  12. Hanover
He maramara noa iho tēnei tuhipānui. Tirohia ngā tikanga whakapai mō tēnei paetukutuku reo Māori. Māu pea e tāpiri ētahi kōrero kia tāroa ake?