AJ
|
Issa paghjina ghjè scritta in aghjaccinu |
Aghjacciu comùn | |||
---|---|---|---|
Ajaccio | |||
A cità de Aghjacciu | |||
Localizaçión | |||
Stâto | Frànsa | ||
Región | Corsega | ||
Dipartiménto | Pumonti | ||
Arrondissement | Aghjacciu | ||
Cantón | Aghjacciu | ||
Aministraçión | |||
Scìndico | Laurent Marcangeli (CCB) da-o 30/03/2014 | ||
Teritöio | |||
Coordinæ: | 41°55′32″N 8°44′11″E | ||
Altitùdine | 38 m s.l.m. | ||
Superfìcce | 82,03 km² | ||
Abitanti | 70 817[1] (2018) | ||
Denscitæ | 863,31 ab./km² | ||
Âtre informaçioìn | |||
Léngoe | Lingua francésa, Lingua corsa | ||
CAP | 20000, 20167 e 20090 | ||
Prefìsso | 495 | ||
Fûzo oràrio | UTC+1 | ||
Còdice INSEE | 2A004 | ||
Nomme abitanti | Ajacciens (FR) Aiaccini (CO) Aiaccini o Ajaccini (IT) Aghjaccini (LIJ) | ||
Cartògrafîa | |||
Rughjun d'Aghjacciu | |||
Scîto instituçionâle | |||
Aghjacciu (nommi lucali di Ajaccio, Aiacciu in lingua corsa) ghjè una cità francesa, capitali di a Corsega, di più di 66.000 abitanti. Ghjè una cumuna di u dipartiméintu di a Corsega suttana. A cità di u curallu hè u capilogu amministrativu di a Corsica sana, è ancu di a Corsega suttana.
Ci sò 52 880 abitanti (1999) ingrentu à a cità stessa, ma si sò sviluppati dinò i cumun in lu circondu: Afà, Alata, Bastilicaccia, Appiettu par u più. D'altrondi hè addunita Aghjacciu cù parechji artri cumuni di u rughjun par fundà a "CAPA" (Cumunità d'Agglumerazziun di u Paesi Aghjaccinu). Si faci chì circa 65 000 parsoni si ne stanu in lu rughjun, è cusì hè u rughjun cù a più grandi pupulaziun di Corsega cù quellu di Bastia. Si ci trova a "Cullittività Tarrituriari di Corsega" (CTC), induv'elli seghjanu l'aletti tarrituriari.
Aghjacciu (in lengua còrsa: Aiacciu) a s'atreuva in Còrsega.
U sò nomi veni dà u gregu "Agation" (bonu portu) pà a favurevuri pusizziun geugrafica. Effittivaméinti u logu duva sorghji a cità fubbi sceltu dà quarchi culun greghi fucesi. Succissivaméinti, sottu l'uccupazziun rumana pigliò u nomi di "Adiacium" è pò "Ajax". Cunchista prima da i Vandali, è pò dà i Longobardi, intornu à l'annu milli hè stata uccupata dà i pisan è dopu passò à i ghjinuvesi (sottu l'aùturità di u Bancu di San Ghjorghju), chì in 1492 custrusini una citatella furtificata, cuncepita dà l'architettu milanesi Cristoforo de Gandino, è a pupuloni di centu famighji di a Lunigiana, trà elli i Bonaparte, chì ghjunsini à Aghjacciu in 1510. Dopu si ingrandì artantu grazia à l'afflussu di abitanti pruvinéinti da i zoni interni di l'isura.
Fubbi uccupata una prima vorta dà i francési da 1553 à 1559 è ristituita à i ghjinuvesi ancu a paci di Cateu-Cambrésis. In u settéisimu sécuru diventò un bastiun di l'indipindintisti di Pasquale Paoli, mà in 1768 fubbi uccupata dà i francési dopu à u trattatu di Versailles. In 1769 nascì u so cittatinu più illustru: Nabuliun Bonaparte. Dà 1793 à 1796 fubbi parti di u regnu anglo-corsu di Pasquale Paoli, pà vurtà definittivaméinti à a Francia in 1796.
A Tôre da Parata (1550), a Tôre do Castelucio e a Tôre do Câo do Feno (1530-1620)[2].
Aghjacciu fù custruita da i Ghjinuvesi, più tardi i Corsi si stabilini cù i Ghjinuvesi, furméindu stù spicciari dialettu trà lengua corsa è lengua ligura, influéinzzatu da u pruvéinzzali è u francesu.
Contròllo de outoritæ | VIAF (EN) 150728646 · ISNI (EN) 0000 0001 2184 5852 · LCCN (EN) n82057035 · GND (DE) 4212951-5 · BNF (FR) cb15249926c (data) · BNE (ES) XX6047916 (data) · WorldCat Identities (EN) n82-057035 |
---|