Codex Aleppensis cum signis Masoreticis (ex anno 925).

Textus Masoreticus (a vocabulo Hebraico מסורה masora 'traditio'; sigla M, MT, vel MasT) est textus Hebraicus Veteris Testamenti, a Masoretis (Nakdanim), Iudaeis Bibliorum studiosis, confectus, qui strictis regulis libros biblicos manu scriptos inter annos 700 et 1000 fere elaboraverunt: textum, cuius consonantes circiter ab anno 100 fixae erant, varietatibus auxerunt, lectiones discrepantes aut parallelas et menda putativa certis signis, quae Masora appellantur, designaverunt.

Ex variis signorum generibus a saeculo undecimo Masora familiae Ben-Ascher Tiberiae in urbe Israelitica oriundae praevaluit. A qua manuscripta Tanach integra antiquissima repetunt, in quibus omnes editiones hodiernae scientificae innituntur.

Textus Masoreticus Tiberianus a tempore Renascentiae litterarum primus bibliorum textus habebatur. Quod partim dissolutum est, ex quo manuscripta biblica tunc notis 1100 annis antiquiores in Qumran (iuxta Mare Mortuum) alibique reperta sunt. Simul autem haec reperta Masoretas textum antiquum diligentissime servavisse demonstrant.

Masoretae

Masoretae vocantur librarii ac Sacrae Scripturae redactores gentis Iudaicae, qui Medio Aevo duabus in regionibus laboraverunt:

Etsi signorum systema familiae ben Naftali ulterius profectum esse videtur, Maimonide adiutore illud familiae ben Ascher a saeculo undecimo in Europa praevaluit. Ad familiam ben Ascher pertinuerunt Ascher Maior sive Magnus, filius eius Nehemia, nepos eius Ascher ben Nehemia et Moses ben Ascher ac imprimis pronepos Aaron ben Mosche ben Ascher.

Masora

Masora sunt omnia signa, quae a Masoretis consonantibus traditis additae sunt. Masora marginalis ex annotationibus in marginibus lateralibus (Masora parva) atque in summa imaque pagina (Masora magna) constat. Aliae notae in libri initio et fine inveniuntur (Masora finalis).

Vocalizatio

Status consonantium Bibliorum admodum stabilis permanserat, sed signis pronuntiatus carebat, quare paulatim sic dictae Matres lectionis additae sunt. Quod autem, cum variis viis ac manibus factum sit, errores ac ambiguitates augebat. Masoretae igitur, ut pronuntiatum servarent, errores autem vel ambiguitates eradicarent, puncta ac notas (Teamim) super vel infra consonantes posuerunt.

Distiguitur Vocalizatio Babylonica supralinearis et Tiberiana infralinearis, quae denique praevaluit. Pariter et grammatica linguae Hebraicae biblicae normata est.

Ketib et Qere

Inter 848 et 1566 locis Masora parva monet, ut lector scriptum (ketib) cum aliis vocibus impleret (qere: "lege").

Quaedam Qere tantum ad consonantes aut matres lectiones pertinent, alia anomalias in aliqua voce occurrentes, errores putativos aut verba carentia designant; sunt etiam, quae verba indecora defugere studeant (ut puta Dtn 28,27 ("ulcera" pro "Haemorrhoidibus") vel Dtn 28,30 ("concubitus" pro "delectatione").

Pro nomine Dei (JHVH, Tetragrammaton) iugiter Qere postulabatur, ut vocalibus verbi Adonai sive vocalibus Eloah (forma singularis Elohim) legeretur. Ex quo postea lectio falsa Iehovah profecta est.[1]

Codices servati

Plus quam 6000 manuscripta biblica Hebraica traditionis protomasoreticae et masoreticae servantur. Ex quibus fere 2700 datata et ante annum 1540 facta sunt. Sex codices noti a saeculo decimo repetunt, octo a saeculo undecimo et 27 a saeculo duodecimo.[2]

Bibliographia

Anglice
Theodisce

Notae

  1. Emanuel Tov: Der Text der Hebräischen Bibel, 1997, p. 46–51.
  2. M. Beith-Arié:Some Technical Practises Employed in Hebrew Dated Medieval Manuscripts, Leiden 1978, p. 72
  3. Paul Kahle: The Hebrew Ben Asher Bible Manuscripts. In: Vetus Testamentum 1 (1951), p. 161-167, hic p. 167.