Propontis (-idis vel -idos, f.; Graece: Προποντίς), vel hodie mare Marmoreum[1] (Turcice: Marmara Denizi, Lingua Neograeca: Μαρμαρα̃ Θάλασσα vel Προποντίδα) est mare internum Pontum Euxinum a Mari Aegaeo separans, sicut et partem Turciae asiaticam a parte europaea separat. Fretum Bospori Propontidem cum Ponto Euxino, Hellespontus cum Mari Aegaeo coniungunt.
In Propontide 23 insulae sunt, in duas turmas subdivisae:
Arctonnesus vel paeninsula Cyzicena (hodie Kapıdağ), tumulus magnus, nautis secundum litus australe navigantibus obstat, in qua Cyzicus urbs antiqua (Artace hodierna) sita est. Sinus Cianus in parte maris meridio-orientali patet, ad quem Apamea Myrlea et Cius urbs iacent; post eum sinus Astacenus longus et tenuis in litus orientale incisus est, ad quem Nicomedia urbs sita est. Chalcedon urbs antiqua, quae et Constantinopolis, ad ostium Bospori situs est; Byzanthe, Heraeum, Rhaedestus, Perinthus et Selymbria in litore septentrionali.
Vox "Propontis" e verbis Graecis προ (ante) et ποντ- (mare) formata est: Propontis secundum litteram "ante mare" (sc. Pontum Euxinum) est. Nomen recens ("Mare Marmoris") a marmore deductum est, quod in insula Proconneso ab antiquitate usque ad hunc diem gignitur.
![]() |
Situs geographici et historici: Locus: 40°45′0″N 28°0′0″E • OpenStreetMap • GeoNames • Thesaurus Getty • Pleiades • Store norske Lexikon • Treccani • Большая российская энциклопедия |