Mate (ita Hispanice; Lusitanice: chimarrão) est infusum e foliis arboris Ilicis paraguariensis facta, qui per terras systematis fluviorum Paranae Paraquariae Uraquariae sponte crescit. His foliis collectis, siccatis, tritis, in aquam bullantem immissis, infusio provenit cuius sapor amarus e tanninis efficitur. Propterea sunt qui paulum dulcorant cum saccharo aliove condimento, sed plurimi amaritudine potionis simplicis fruuntur. Mate offerri solet in poculo populari e fructu lagenariae facto, foliis mate tritis et aqua calida repleto. Potio usu tubuli specialis sumitur.
Hic potus, a Guaranis[1] et Tupiis[2] Paraquariae inventus, postea a missionariis Iesuitis et bubulcis (gauchos) adoptatus est. Nunc autem in Paraquaria, Brasilia australi, Uraquaria necnon Argentina consumi solet.