Rindafura | ||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Eintak í Ancient Bristlecone Pine Forest, White Mountains, California
| ||||||||||||||||
Ástand stofns | ||||||||||||||||
Vísindaleg flokkun | ||||||||||||||||
| ||||||||||||||||
Tvínefni | ||||||||||||||||
Pinus longaeva D.K.Bailey | ||||||||||||||||
Rindafura (fræðiheiti Pinus longaeva),[2] er langlíf tegund af furu sem finnst í háfjöllum Kaliforníu, Nevada, og Utah.[3]
Rindafura verður lítið til meðalstórt tré, 5-15 m há og með bol að 2.5-3.6 m í þvermál. Börkurinn er skær rauðgulur, þunnur og hreistraður neðantil. Nálarnar eru 5 saman í knippi, harðar og aðlægar, 2,5 til 4 sm langar, grænar til blágrænar að utan, með loftaugarák í hvítri rönd að innan. Blöðin (nálarnar) eru þau langlífustu sem þekkjast hjá nokkurri plöntu, sum geta lifað í 45 ár (Ewers & Schmid 1981).
Þessi fornu tré eru hnúskótt og kræklótt, sérstaklega hátt til fjalla,[2] og er með rauðbrúnan börk með djúpum sprungum.[4] Eftir því sem tréð eldist getur það tapað stórum hluta lifandi barkar. Á mjög gömlum trjám er oft einungis mjó rönd af lifandi berki sem tengir ræturnar við örfáar lifandi greinar.
Könglarnir eru egglaga til sívalningslaga, 5-10 sm langir og 3-4 sm breiðir lokaðir, grænir eða purpuralitir fyrst og verða matt rauðgulir við þroska eftir 16 mánuði, með fjölda þunnra, fíngerðra hreisturblaðka, hver með 2-5mm gaddi. Opnir könglarnir eru 4-6 sm breiðir, og losna fræin straks við opnun. Þau eru 5mm löng með 12-22 mm væng; þeu dreifast aðallega með vindi, en er einnig dreift af Nucifraga columbiana.
Tegundin er sérstaklega viðkvæm fyrir villieldi, og skaðast jafnvel af vægum bruna. Það kviknar auðveldlega í kvoðuríkum berkinum, og eldur sem nær í krónuna drepur tréð auðveldlega. Hinsvegar er tegundin einstaklega þolin að öðru leyti og breiðist hún út aftur eftir slíka elda. Villieldar eru einnig sjaldgæfir á vaxtarstöðum tegundarinnar.[2]
Eintak af rindafuru í "White Mountains" í Kaliforníu voru mæld af Tom Harlan, rannsakandi hjá Laboratory of Tree-Ring Research, og reyndist 5068 ára gamalt.[5] Nákvæmri staðetningu trésins er haldið leyndri af Harlan.[6] Það er þá langlífasta tré (sem ekki er klónn) í heiminum.
Fyrrverandi methafi tegundarinnar, "Methuselah", er einnig staðsettur í Ancient Bristlecone Pine Forest í "White Mountains" í Kaliforníu. Methuselah er 4,850 ára gamalt. Nákvæmri staðsetningu þess er einng haldið leyndri.
Meðal trjánna á White Mountain, eru elstu trén á norðurhlíðum, að jafnaði 2000 ára, samanborið við jafnaðaraldur upp á 1000 ár á suðurhlíðum.[7] Veðurfar og ending viðarins gerir að trén geta staðið löngu eftir að þau eru dauð og standa 7000 ára gömul tré við hlið lifandi trjáa.[7]
This article incorporates text from the ARKive fact-file "Pinus longaeva" under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 Unported License and the GFDL.
Pinus longaeva Geymt 12 ágúst 2018 í Wayback Machine media at ARKive Edit this at Wikidata