![]() Aplaya ti Panapukan idiay Samar | |
Heograpia | |
---|---|
Nagsasabtan | 12°00′N 125°00′E / 12.000°N 125.000°ENagsasabtan: 12°00′N 125°00′E / 12.000°N 125.000°E |
Purpuro | Visayas |
Kadenna a bagbagi ti danum | |
Kalawa | 13,428.8 km2 (5,184.9 sq mi)[1] |
Ranggo ti kalawa | Maika-63 |
Aplaya | 800.6 km (497.47 mi)[2] |
Kangatuan nga elebasion | 850 m (2790 ft)[2] |
Administrasion | |
Rehion | Daya a Visayas |
Dagit iprobinsia | |
Kadakkelan a pagtaengan | Calbayog (pop. 172,778) |
Demograpia | |
Populasion | 1,751,267 (2010)[3] |
Densidad ti populasion | 130.4/km2 (337.7/sq mi) |
Ti Samar ket ti maysa nga isla idiay Visayas, iti kaunegan ti tengnga a Filipinas ken ti maikatlo a kadakkelan nga isla iti pagilian. Ti isla ket nabingbingay kadagiti tallo a probinsia: ti probinsia ti Samar (ti akinlaud a dua a panglima ti isla ti Samar), probinsia ti Akin-amianan a Samar, ken ti probinsia ti Akindaya a Samar. Dagitoy a tallo a probinsia, ken maikuyog dagiti probinsia iti asideg nga is-isla ti Leyte ken Biliran ket parte ti rehion ti Akindaya Visaya.
Ti Samar ket ti maysa nga akindaya unay nga isla idiay Visayas. Ti isla ket naisina manipud iti Leyte babaen ti Lingsat San Juanico, nga iti kaakikidan a puntona ket agarup laeng a dua a kilometro iti ballasiwna. Daytoy a lingsat ket ballasiwen babaen ti Rangtay San Juanico. Ti Samar ket mabirukan iti abagatan a daya ti Peninsula ti Bicol idiay Luzon, ti kadakkelan nga isla ti pagilian; isina dagitoy dua babaen ti Lingsat San Bernardino. Iti abagatan ti Samar ket ti Golpo Leyte, ti lugar ti Gubat ti Golpo Leyte, ti maysa a kaaduan a mangikeddeng a gubat ti baybay idi las-ud ti Maikadua a Gubat ti Sangalubongan. Ti golpo ket malukatan iti Baybay Filipinas, a mabirukan iti daya ti Samar ken parte ti Taaw Pasipiko.
Ti Samar idi ti immuna nga isla iti Filipinas a nakita babaen ti ekspedision ti Espaniol ni Ferdinand Magellan idi Marso 16, 1521 idi kalkalpasna a pimmanaw idiay Is-isla Marianas. Idi naamirisna a simmangpet iti maysa a purpuro inyugisna dagiti isla kas San Lazaro (San Lazarus iti Espaniol) gapu ta nakitada daytoy iti Sabado ti Lazarus. Uray no ti Samar ket isu idi ti immuna nga isla a nakita idiay Filipinas babaen ni Magellan, saan a simmanglad isuna ken nagtultuloy a naglayag iti abagatan aginggana, ken kalpasan iti panagangkla idiay Isla Suluan, isu ket kanungpalan a simmanglad idiay Isla Homonhon idi Marso 17, 1521.[4]