Unha imina é un grupo funcional ou composto químico que contén un dobre enlace carbono–nitróxeno, no que o nitróxeno está á súa vez unido ou ben a un átomo de hidróxeno (H) ou a un grupo orgánico. Cando dito nitróxeno non está unido a un H o composto denomínase base de Schiff.[1] O carbono ten ademais outros dous enlaces simples.[2][3][4] As iminas son moi comúns na natureza. A vitamina B6 promove a desaminación dos aminoácidos por medio da formación de iminas, por exemplo.
As iminas están relacionadas coas cetonas e aldehidos, nos cales se produce un reemprazamento do osíxeno cun grupo NR. Cando R = H, o composto é unha imina primaria, cando R é un hidrocarbil (grupo hidrocarbonado), o composto é unha imina secundaria.[4] Cando R3 é un OH, a imina denomínase oxima, e cando R3 é NH2 a imina denomínase hidrazona.
Unha imina primaria na que C está unido á vez a un grupo hidrocarbonado e a un H denomínase aldimina primaria; unha imina secundaria que conteña ditos grupos denomínase aldimina secundaria.[5]
Unha imina primaria na que o C está unido a dous grupos hidrocarbonados denomínase cetimina primaria; unha imina secundaria que conteña ditos grupos denomínase cetimina secundaria.[6]
As iminas obtéñense normalmente por condensación de aminas primarias e aldehidos ou menos comunmente cetonas. Ditas reaccións proceden por medio dunha adición nucleofílica da amina sobre o carbonilo electrofílico do aldehido ou cetona, orixinando un intermediato hemiaminal -C(OH)(NHR)-, seguida da eliminación dunha molécula de auga que orixina a imina (ver alquilimino-de-oxo-bisubstitución para máis detalle). O equilibrio nesta reacción xeralmente favorece a formación do composto carbonilo e a amina, de modo que se require unha destilación azeotrópica ou o uso de axentes deshidratantes como peneira molecular para impulsar a reacción cara á formación de iminas.
Existen outros métodos de síntese de iminas, como os seguintes:
As reaccións máis importantes das iminas son as súas hidrólises para dar as correspondentes aminas e carbonilos. Participan tamén en moitas outras reaccións, moitas das cales son análogas das reaccións de aldehidos e cetonas.
De xeito similar ás aminas correspondentes, as iminas son medianamente básicas e protónanse reversiblemente para daren sales iminio. Os derivados iminio son particularmente susceptibles de redución a aminas utilizando hidroxenación de transferencia ou pola acción estequiométrica do cianoborohidruro de sodio. Como as iminas derivadas de cetonas asimétricas son proquirais, a súa redución é un método útil para a síntese de aminas quirais.
As iminas son ligandos comúns en química de coordinación. A condensación do salicilaldehido e acetilacetona dá lugar a familias de axentes quelantes que conteñen iminas, como os salen.
Unha imina pode reducirse a amina por medio de hidroxenación, como por exemplo na síntese de m-tolilbenzilamina:[8]
Outros axentes redutores son o hidruro de litio aluminio e o borohidruro de sodio.[9]
A primeira redución dunha imina asimétrica foi publicada en 1973 por Kagan utilizando Ph(Me)C=NBn e PhSiH2 nunha hidrosililación cun ligando quiral DIOP e o rodio como catalizador (RhCl(CH2CH2)2)2.[10] Desde entón foron investigados moitos outros sistemas.[11][12]