Os anais irlandeses son un grupo de diversas obras medievais que foron compiladas tras o final da Irlanda gaélica no século XVII.
Os anais eran a maneira que os monxes determinaban os días festivos segundo a cronoloxía anual. Co tempo, engadíronse obituarios de sacerdotes, abades e bispos xunto a sucesos políticos de resonancia.
Os modelos (alleos aos Anais irlandeses) foron obras como a Chronica maiora de Beda, Crónica de Marcellinus de Marcellinus Comes e o Liber pontificalis[1].
As copias manuscritas dos anais compilados corresponden a:
- Anais de Boyle.
- Anais de Clonmacnoise.
- Anais de Connacht.
- Anais dos catro mestres.
- Anais de Inisfallen.
- Anais de Lough Cé.
- Anais de Monte Fernandi, tamén coñecido como Anais de Multyfarnham.
- Anais de Roscrea.
- Chronicon Scotorum.
- Anais de Tigernach.
- Anais do Ulster.
- Os Anais de Irlanda por Friar John Clyn.
- Anais de Dudley Loftus.
- Os Anais curtos de Donegal.
- Leabhar Oiris.
- Anais de Nenagh.
- Libro de Mac Carthaigh.
- Cogad Gáedel re Gallaib (versión estendida).
- Anais fragmentarios de Irlanda (algunhas seccións).
- Anais dublineses de Inisfallen.
- Anais de Irlanda por Thady Dowling.
- Anais curtos de Tirconaill.
- Anais curtos de Leinster.
- Annales Hibernie ab anno Christi 1162 usque ad annum 1370, tamén coñecido como Anais de Pembridge.
- Annales Hiberniae, tamén coñecido como Anais de Graza.
- Memoranda Gadelica.
- Annla Gearra as Proibhinse Ard Macha.
- Un fragmento de Anais Irlandeses.
Outras fontes que conteñen material analítico:
- Leabhar Bhaile an Mhóta.
- Lebor Glinne Dá Loch.
- Lebor Leacáin.
- Leabhar Uí Dhubhagáin.
- Caithréim Chellacháin Chaisil.
- Leabhar na nGenealach.
Moitos destes anais foron traducidos e publicados pola Escola de Estudos Célticos, Instituto de estudos avanzados de Dublín (Dublin Institute for Advanced Studies), ou a Sociedade de textos irlandeses (Irish Texts Society).
O tratado Cogad Gáedel re Gallaib (Guerra dos irlandeses contra os estranxeiros) tamén contén unha gran cantidade de valiosa información da Era viquinga en Irlanda que non sobreviviu noutras fontes contemporáneas. A maioría procede de fontes anteriores aos Anais de Inisfallen, que chegou até os nosos días en forma abreviada e chea de lagoas.
Doutra banda existen algúns anais dos que se tivo coñecemento da súa existencia, pero que non sobreviviron:
- Anais da Illa dos Santos.
- Anais de Maolconary.
- Libro de Cuanu.
- Libro de Dub-da-leithe.
- Libro dos monxes.
- Leabhar Airis Cloinne Fir Bhisigh.
- Leabhar Airisen.
- Leabhar Airisen Ghiolla Iosa Mhec Fhirbhisigh.
- Sincronismos de Flann Mainstreach.
- Crónica de Irlanda.
- Cronoloxía da historia irlandesa até 1976
- Crónica de Irlanda 1992-1996
- ↑ Ó Corráin, Donnchadh "annals, Irish", p. 69.
- The Medieval Irish Annals, Gearoid Mac Niocaill, Medieval Irish History Series, 3, Dublín, 1975
- The earliest Irish annals, Alfred P. Smyth, Proceedings of the Royal Irish Academy, # 70, 1972, pp. 1–48.
- Astronomical observations in the Irish annals and their motivation, Aidan Breen and Daniel McCarthy, Peritia 1997, pp. 1–43
- The chronology of the Irish annals, Daniel P. McCarthy, PRIA 98, 1998, pp. 203–55
- The status of the pre-Patrician Irish annals, Daniel P. McCarthy, Peritia 12, 1998, pp. 98–152.
- The Historicity of the Early Irish Annals:Heritage and Content, Patrick C. Griffin, 2001.
- The chronological apparatus of the Annals of Ulster A.D. 82-1019, Daniel McCarthy, in Peritia 16, 2002, pp. 256–83
- The orixinal compilation of the Annals of Ulster, Daniel McCarthy, in Studia Celtica 2004, pp. 69–96.
- The Annals of the Four Masters:Irish history, kingship and society in the early seventeenth century, Bernadette Cunningham, Four Courts Press, Dublín, May 2010. ISBN 978-1-84682-203-2