Rita Ann Higgins

Beathaisnéis
Breith	1955 68/69 bliana d'aois
Gníomhaíocht
Gairm	file, scríbhneoir
Ball de	Aosdána
Saothar
Suíomh a chartlainne	Leabharlann Lámhscríbhinní, Cartlainne, agus Leabhar Uathúil Stuart A. Rose

File agus drámadóir Éireannach í Rita Ann Higgins, a rugadh i nGaillimh i 1955.

Rugadh Higgins i mBaile an Bhriotaigh, Gaillimh, i dteaghlach triúr déag^[1]. D'fhreastail sí ar Scoil Náisiúnta Cnoc Mhaoil Drise agus ar Chlochar na Trócaire i nGaillimh. Bhog an theaghlach go dtí Mervue. D'fhág sí an scoil ag ceithre bliana déag d'aois agus thosaigh sí ag obair i monarcha i Mervue^[2]. Fuair a máthair bás nuair a bhí sí 15 bliana d'aois agus ag obair i mBaile Átha Cliath; phós a athair arís^[3].

Phós sí sa bhliain 1973. Tar éis rugadh a dara hiníon di i 1977, chaith sí seal sa sanatóir ag teacht chuige féin ón eitinn^[4]. Nuair a bhí sí san ospidéal, thosaigh sí ag léamh agus ag scríobh dánta^[5]. Chuaigh sí le Ceardlann Scríbhneoirí Gaillimh i 1982^[2]. Mholl Jessie Lendennie di, eagarthóir an Comhlacht Foilsithe Salmon, agus d'fhoilsigh Salmon a chéad chúige bailiúcháin^[6].

Bhí Higgins ina Scríbhneoir Cónaithe le Comhairle Contae na Gaillimhe i 1987, Scríbhneoir Cónaithe in Ollscoil na hÉireann, Gaillimh ó 1994–95, Scríbhneoir Cónaithe le Comhairle Contae Uíbh Fhailí ó 1998–99. Bhí sí ina Ollamh Green Honors san Ollscoil Chríostaí Texas i Meán Fómhair 2000^[7].

Bhain sí dioplóma sa Ghaeilge agus dioplóma i Léann na mBan amach ón Ollscoil na hÉireann, Gaillimh ó 1994-1996^[8]. Bronnadh Duais Peadar O'Donnell uirthi i 1989 chomh maith le roinnt sparánachtaí ó Chomhairle Ealaíon. Leabhar Molta a bhí Sunny Side Plucked sa Chumann Leabhair Filíochta. Rinneadh í ina baill oinigh le hOllscoil na mBaisteach Hong Cong, i Samhain 2006^[5].

Is baill i Higgins d'Aosdána^[2]. Tugtar People’s Pandemic Poet Laureate uirthi i 2019 ar Seó Brendan O'Connor ar RTÉ Raidió a hAon.^[9] Bhí páirt aici sa chlár faisnéise dátheangach Cumar: A Galway Rhapsody (2019)^[10].

• Goddess on the Mervue Bus, Salmon Poetry, 1986
• Witch in the Bushes, Salmon Poetry, 1988
• Goddess and Witch, Salmon Poetry, 1990
• Philomena's Revenge, Salmon Poetry, 1992
• Higher Purchase, Salmon Poetry, 1996
• Sunny Side Plucked: New & Selected Poems, Bloodaxe Books, 1996
• An Awful Racket, Bloodaxe Books, 2001
• Throw in the Vowels: New & Selected Poems, Bloodaxe Books, 2005
• Hurting God: Prose & Poems, Salmon Poetry, 2010
• Ireland Is Changing Mother, Bloodaxe Books, 2011
• Tongulish, Bloodaxe Books, 2016
• Our Killer City, Salmon Poetry, 2019^[12]
• Pathogens Love a Patsy: Pandemic & Other Poems, Salmon Poetry, 2020

• Face Licker Come Home, 1991
• God of the Hatch Man, 1992
• Colie Lally Doesn't Live in a Bucket, 1993
• Down All the Roundabouts, 1999
• The Empty Frame, 2008
• The Plastic Bag, 2008
• The Colossal Longing of Julie Connors, 2014

• The Big Break, 2004
• Straois / The Smirk, 2018
• Screenplay í dTeanga Eile/ They Speak in Tongues, 2018

• Out the Clara Road: The Offaly Anthology, 1999
• Word and Image: Bailiúcháin filíochta ó Sunderland Women’s Centre agus Washington Bridge Centre, 2000.
• FIZZ’ Poetry of resistance and challenge, duanaire a scríobh daoine óga, 2004.

Dúirt Higgins gur laochra iad an poblachtach Éireannach Mary McSwiney agus an feimineach Mary Wollstonecraft di^[13]. Scríobh sí dhá dhán i gcuimhne a dheartháir Tony sa leabhar Throw in the Vowels; fuair sé bás i 2005^[14]. Cónaíonn sí i nGaillimh agus i Spidéal.^[15]

• Próifíl
• Rita-Ann Higgins ar Poetry Foundation
• Rita Ann Higgins ar Seó Tommy Tiernan, RTÉ