Cél articllo est ècrit en arpetan romand / ORB lârge. L’armoueria de la Suisse


Viua drèciêe en l’êr de la vela de Losena.

Losena (Acutâd en patês) (Lausanne en francês) est na vela et pués na comena suissa et arpetana sur la riva bise du lec Lèman, qu’est la capitâla et vela principâla du quenton de Vôd[1] et lo ch·èf-luè du district de Losena. Constitue la quatriéma vela du payis en tèrmos de populacion aprés Tsurique, Geneva et Bâla.

Dens la vela sè trôvont la Cort de justice fèdèrâla, l’endrêt principâl de la Cinèmatèca suissa et pués la sièta du Comitât entèrnacionâl olimpico (CEO) et de 55 fèdèracions sportives entèrnacionâles. Pôrte lo titro oficièl de « Capitâla olimpica » dês 1994.

Lo pôrt d’Ouchi.

G·eografia

Losena est aituâ en plen côr de la Suisse romanda. Son tèrritouèro est un endrêt en penta que vat avâl dês les colenes du platél suisso tant qu’a la riva bise du lec Lèman.

La vela s’èpate sur un dènivelâ de més 500 mètros, du pôrt d’Ouchi (374 m) u Chalèt-a-Gobèt (873 m), en passent per lo bôrg (495 m), l’aèrogâra de Losena-Blècherèta (600 m) et lo bouesc de Sârvabelen (640 m).

U Chalèt-a-Gobèt, lo tèrritouèro de Losena est sus la legne de partâjo de les égoues entre-mié los bachèts du Rôno et du Rin.

La rota principâla 1, la rota principâla 9 et pués l’ôtorota 9 passont per Losena. Les grantes legnes de chemin de fèr rapondont la gâra de Losena avouéc Geneva, Bèrna, Invèrdon-Nôchâtél et, par la legne du Semplon, avouéc Vevê, Môrçôls, Martegné, Sion, Siérro, Brega et Milan.

Lengoues

Histouère

U temps romen at ètâ fondâ l’endrêt « Lousonna », vicus a la riva du Lèman.

Cultura arpetana

Enstitucions

La catèdrâla de Losena.

Monuments et patrimouèno

l’Égllése catedral Noutre Dama

Églléses

Musês

Sports

Losena est la sièta d’un mouél d’organisacions sportives entèrnacionâles :

Pèrsonalitâts liyêes a la comena

Bibliografia

Lims de defôr

(({tèxto))}

Notes et rèferences

Notes

Rèferences

  1. (fr) Constitucion du Quenton de Vôd, Art. 4.