Burn-out sindrome | |
---|---|
![]() | |
Deskribapena | |
Mota | betealdia, osasunerako arriskua psychosocial hazard (en) ![]() |
Espezialitatea | Psikologia |
Identifikatzaileak | |
GNS-10-MK | Z73.0 |
GNS-10 | Z73.0 |
MeSH | D002055 |
Burn-out sindromea, neke profesionalaren sindromea edo «erreta egotea» neke fisiko, emozional eta intelektualeko egoera da, lanbidearen eskakizunei erantzuteko gai ez izatera iritsi den langileak nabari duen estresaren ondorioz sortzen dena.[1] Berez luzaroko estresari erantzun bat da. Munduko Osasun Erakundeak 2019ko maiatzaren 25ean lanarekin lotutako gaitza gisa onartzeko asmoa adierazi zuen.[2]
Hauek izan daitezke:[3]
Idoia Apaolazaren arabera hauek izan daitezke estrategiak:
Lan-arloa | Lanean pertsona-errealizazioa | Neke emozionala | Despertsonalizazioa |
---|---|---|---|
Sei lanbidetan batezbesteko orokorra | Neurritsua | Neurritsua | Neurritsua |
Ospitaletan | Neurritsua | Neurritsua | Neurritsua |
Hezkuntza | Goia | Neurritsua | Goia |
Beste hezkuntza batzuk | Neurritsua | Apala | Apala |
Gizarte zerbitzuak | Goia | Neurritsua | Neurritsua |
Medikuntza | Neurritsua | Neurritsua | Neurritsua |
Osasun mentala | Goia | Apala | Apala |
Beste batzuk | Neurritsua | Neurritsua | Neurritsua |
Singh, Goolsby eta Rohoads egileentzako bi kontzeptu hauek oso desberdinak dira:[4]
Estres | Neke profesionala |
---|---|
Arazoetan gehiegizko inplikatzea | Inplikatze eza |
Hiperaktibitate emozional | Sorgortze emozional |
Kalte fisiologikoa lehen substratuan | Kalte emozionala lehen substratuan |
Akidura edo energia fisikoaren eza | Akidura motibazioari eta erergia psikikoari lotuta |
Depresioa energia fisikoak gordetzeko erreakzio gisa uler daiteke | Neke profesionalean depresioa tristurarekin lotutako idealen galera gisa uler daiteke |
Prozesu moderatuetan eragin positiboak izan ditzake (eustres) | Bakarrik eragin negatiboak |