| Cardamom | |
|---|---|
| |
| Dosbarthiad gwyddonol | |
| Teyrnas: | Plantae |
| Ddim wedi'i restru: | Angiosbermau |
| Ddim wedi'i restru: | Monocotau |
| Ddim wedi'i restru: | Comelinidau |
| Urdd: | Zingiberales |
| Teulu: | Zingiberaceae (rhan) |
| Genera | |
|
Amomum | |
Defnyddir y gair Cardamom am ddau fath o berlysiau sy'n perthyn i'r grŵp sinsir (Zingiberaceae): sef Elettaria ac Amomum. Coden hadau bychan ydyw'r ddau, trionglog mewn croes-dorriad. Mae'r plisgyn allanol yn denau fel papur sidan ac mae'n cynnwys hadau duon bach. Mae codenni'r Elettaria yn wyrdd golau a chodenni Amomum ychydig yn fwy ac yn frown tywyll.
Mae'r ddau fath a grybwyllwyd yn nheulu'r sinsir ac wedi eu dosbarthu fel a ganlyn:
Yr hen enw Sanskrit am y perlysieuyn hwn ydy "elā" neu "truṭī." Yn Urdu, Hindi a Gujarati a rhai ieithoedd de India mae'n cael ei alw'n "elaichi" neu "elchi."
Cardamom gwyrdd: honnir ei fod yn dda i wella heintiau yn y geg, i drin dolur gwddw, anhwylder ar y sgyfaint, torri cerrig a diffyg traul. Defnyddir cardamom du gan feddygon Tsieina, India, Japan, Corea a Fietnam.
Defnyddir amomum fel sbeis a chynhwysyn mewn meddygaeth draddodiadol yn systemau traddodiadol Tsieineaidd yn Tsieina, yn Ayurveda yn India, Japan, Corea, a Fietnam.
