![]() |
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla. |
Abai | |
Lugar d'Aragón | |
Entidat • País • Provincia • Comarca • Municipio |
Lugar![]() ![]() Chacetania Chaca |
Partiu chudicial | Chaca |
Población • Total |
42 hab. (2017) |
Altaria • Meyana |
775 m. |
Distancia • 7 km • 76 km |
enta Chaca enta Uesca |
Codigo postal | 22700 |
Patrons | Sant Andreu apóstol |
Parroquial • Diocesi • Arcipestrau • Parroquia |
Chaca Chaca-Berdún Sant Andreu |
Coordenadas | |
Abai (Abay en castellano) ye un lugar aragonés en o termin municipal de Chaca, comarca d'a Chacetania y partiu chudicial de Chaca, en a provincia de Uesca. Fa parte d'a diocesi de Chaca y archidiocesi de Pamplona.
Abai, construyito a 775 metros d'altaria sobre o livel d'a mar, ye situato a una distancia de 7 km a l'ueste de Chaca,[1] a capital d'o municipio y d'a comarca, y a 76 km de distancia de Uesca, a capital d'a suya provincia.
Ye amán d'o río Aragón.
Seguntes Agustín Ubieto Arteta, a primera cita d'o lugar ye de 1042, recullita en a obra d'Eduardo Ibarra y Rodríguez Documentos correspondientes al reinado de Ramiro I (1034-1063), en Colección de documentos para el estudio de la Historia de Aragón, I (Zaragoza, 1904), y documenta as variants Abay, Abagi, Auai, Auay, Auagi, Auaye, Avay, Avagi y Avaye.[2]
En 1042 o monesterio de Sant Hadrián de Sasau yera propietario de biens en Abai; en 1063 o rei d'Aragón Remiro I donó o lugar a lo capítol d'a seu de Chaca.[1]
En 1915 Abai formó municipio independient, con as localidaz d'Ascara (adhibita a Abai en os anyos 1860), Banaguás y Guasiello.[1] En 1944, seguntes o Decreto de 25 de chinero (Boletín Oficial del Estado de 10 de febrero) formó o municipio de Banaguás, chunto con Araguás d'o Solano y Caniars. Huei toz istos lugars fan parte d'o termin municipal de Chaca, dende a incorporación a Chaca de Banaguás, en 1963 (Decreto 1803/63, de 4 de chulio, Boletín Oficial del Estado numero 178, de 26 de chulio).[3]
| ||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||
1717-1981: población de feito; 1990- : población de dreito. Fuent: Intercensal en l'INE, Series de población en l'INE y Relación d'unidatz poblacionals en l'INE. |
A traviés d'a carretera HU-V-2141, Abay se troba conectata con l'A-2605, una carretera local que marcha dende Chaca enta l'ueste, en pasando por Asieso, Guasiello y Banaguás antis de trobar-se con a HU-V-2141, continando enta l'este dica Caniars, Novés y Araguás d'o Solano, ta dimpués puyar enta o norte, por a val d'o río Estarrún, en pasando por O Fraixinal Alto, O Fraixinal Baixo (O Fraixinal), Lastiesas Baixas y Lastiesas Altas ta, contino, albandonar o termin muicipal de Chaca y marchar enta os Pirineus, en o termino municipal d'Aísa, a traviés d'Esposa.
Lugars y barrios rurals de Chaca | |
---|---|
Poblaus: Abai | Avena | Ara | Araguás d'o Solano | Ascara | Asieso | Atarés | Badaguás | Banaguás | Baraguás | Barós | Bernués | Bescós de Garcipollera | Binué | Botaya | Caniars | Chaca | Espuéndolas | O Fraixinal | Gracionépel | Guasa | Guasillo | Ipás | Latiesas Altas | Latiesas Baixas | Lerés | Martillué | Navasa | Navasiella | Novés | Orante | Osia | Puerto d'Astún | Ulle | Villanoviella | Xarlata Despoblaus: Acín | Altasobre | Aspriella | Bataraguá | Bergosa | Bescansa | A Carrosa | Frauca | Larrosa | Sant Climent | Sasal | O Segaral | Uruén | Yosa de Garcipollera |