Ds Personalpronome (Plural: -pronome oder -pronomina) isch e veränderlechi Wortart und e Untergruppe vo de Pronome. Syni Funktion isch es, das es als Satzglid für öppis anders steit.

Funktion

Personalpronomina hei e doppleti Funktion:

I den öuropäische Sprache drückt d Wahl vom Personalpronome für di agsprochnigi Person ussertdäm d Höflechkeitsform uus. So wird i vilnen öuropäische Sprache di zwöuti Person numen als vertroulechi Form 'bruucht. Zum Usdruck vo Höflechkeit dient je nach Sprach di dritti Person (so im Italiänische), di zwöuti Person plural (so im Französische) oder di dritti Person plural (so im Hochdütsche). Im Alemannische wird als Höflechkeitsform i de meiste Dialäkt di dritti Person plural 'bruucht. Dernäbe git's aber o Dialäkt, wo di zwöuti Person plural bruuche.

Alemannischi Personalpronomina

Im Gägesatz zum Hochdütsche zeichne sech di alemannische Personalpronomina derdür uus, das sech di unbetonte vo de betonten underscheide. So heisst's unbetont: I ha’ne gseh, aber betont: I ha ihn gseh.

Es anders Merkmal vom Alemannische sy di betonte Pronomina vor 3. Person singular neutrum äs und ihns. Si sy di traditionelli Bezeichnig für vo jüngere Froue z rede. Teilwys bruucht me se hütztags chuum meh. Si erlouben o Sätz wi: ÄS isch es, won i gseh, oder: IHNS han i gseh, wo uf Hochdütsch nid müglech wäre (*ES ist es, das ich sehe, *ES habe ich gesehen).

Pronomina im Genitiv git's nume no i Relikte. So chunt ds unbetonte Pronome ere vor i Sätz wi: Es git ere no. Die Konstruktion, wo di hochdütschi Übersetzig dervo sehr unüeblech und archaisch wär (es gibt ihrer noch), het e rein partitivi Funktion, bezeichnet also Einzelstück, wo zu're Mängi ghöre. Di glychi Funktion het im französische ds Pronome en oder das italienische ne, etwa in französisch: Il y en a toujours.

  Nominativ Dativ Akkusativ
bet. unbet. bet. unbet. bet. unbet.
1. sing. īg/īch ĭ/ĭch mīr mer
2. sing. dŭ/de/d’/0 dīr der
3. sing. mask. ǟr er ihm em ihn ’ne
3. sing. fem. ire ere/’re se
3. sing. neut. ǟs es/’s ihm em ihns es/’s
1. plur. mīr mer üüs is üüs is
2. plur. ihr/dihr er öuch ech öuch ech
3. plur. ine ’ne se