Pergamon (altgriech. τὸ Πέργαμον, s Pérgamon, sältener ἡ Πέργαμος, d Pérgamos; latiinisch Pergamum) isch e griechische Stadt in dr Antike gsi öbbe 80 km nördlig vo Smyrna, em hütige İzmir. Si isch in dr Nöchi vo dr Westküste vo Chläiasie in dr hütige Türkei glääge, am nördlige Rand von ere Eebeni, wo vom Fluss Kaïkos (em hütige Bakırçay) bildet worde isch. Si isch um und uf eme daafelbärgförmige Massiv us Andesitgstäi, wo öbbe 335 Meter hooch isch, baut gsi. Dr Burgbärg fallt gege Norde, Oste und Weste seer stäil ab, wäärend s uf dr Südsite drei natürligi Absätz git, won e flachere Übergang zur Eebeni bilde. Im Weste fliesst dr Selinus (hüte Bergamaçay) an dr Akropolis vorbii dur d Stadt, im Oste fliesst dr Ketios (hüte Kestelçay).

Der hütig türkischi Naame vo dr Stadt isch Bergama.

Wääred em 3. und 2. Joorhundert v. d. Z. isch Pergamon d Hauptstadt vom Pergamenische Riich gsi, wo groossi Däil vom westlige Chläiasie drzueghöört häi. Die kunstsinnigi Dünastii vo de Attalide het us Pergamon e nöis Athen welle mache und het d Stadt zu äim vo de bedütendste Kulturzentrum vom Hellenismus gmacht. Im Joor 133 v. d. Z., wo dr Attalos III. vo Pergamon ooni Erbe gstorbe isch, het er sis Riich Rom vermacht. Noch eme Ufstand vom Aristonikos, eme illegitime Soon vom Attalos II., wo si 129 v. d. Z. niidergschlaage häi, häi d Römer us em Köönigriich Pergamon die römischi Browinz Asia gmacht.

Noch ere antike Legände isch s Pergamänt dört erfunde worde und het vo dr Stadt si Naame überchoo.

• Altertümer von Pergamon, 16 Bänd, de Gruyter, Berlin, 1912 - 2001.
• Erwin Ohlemutz: Die Kulte und Heiligtümer der Götter in Pergamon. Würzburg 1940.
• Helmut Koester (Hrsg.): Pergamon: Citadel of the Gods. Archaeological Record, Literary Description, and Religious Development. Trinity Press International, Harrisburg 1998 (Harvard Theological Studies. Bd. 46) ISBN 1-56338-261-X.
• Wolfgang Radt: Pergamon. Geschichte und Bauten einer antiken Metropole. Wissenschaftliche Buchgesellschaft, Darmstadt 2005, ISBN 3-89678-116-2.
• Stephan W. E. Blum, Frank Schweizer und Rüstem Aslan: Luftbilder antiker Landschaften und Stätten der Türkei. Mit Flugbildern von Hakan Öge. Philipp von Zabern, Mainz 2006, ISBN 3-8053-3653-5, S. 24-29.
• Martin Zimmermann: Pergamon. Geschichte, Kultur, Archäologie. C. H.Beck, Münche 2011. ISBN 978-3-406-62139-0.

 Commons: Pergamon – Sammlig vo Multimediadateie

• Usgraabige vom DAI in Pergamon
• Pergamon Bilder
• Pergamon Informazione über d Stadtgschicht und e Rundgang über d Akropolis
• Ausgrabungen von Pergamon Digitalisierti Litratuur über d Usgraabige vo Pergamon (UB Häidelbärg)
• 3D-Visualisierig vo dr Akropolis vo Pergamon

Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vum Artikel „Pergamon“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.

39.1326927.183899Koordinate: 39° 8′ N, 27° 11′ O