Dr Marcus Tullius Cicero (klassischi Uussproch: [ˈkɪkɛroː]; * 3. Jänner 106 v. Chr. z Arpinum; † 7. Dezämber 43 v. Chr. bi Formiae) isch e remische Bolitiker, Aawalt, Schriftsteller un Philosoph gsii, dr beriemtescht Redner vu Rom un Konsul im Johr 63 v. Chr.
Dr Cicero isch ain vu dr viilsytigschte, aber au - noch em Plutarch – wankelmietigschte Chepf vu dr remische Antike gsii. As Schriftsteller isch er scho fir d Antike ne stilistisch Vorbild gsii, syni Wärch sin as Muschter vun ere volländete, „guldine“ Latinitet noogmacht wore (Ciceronianismus). Sy Bedytig uf philosophischem Biet lyt in dr erschte Linie nit in syne aigeständige Chänntnis, sunder in dr Vermittlig vum griechische philosophische Gedankeguet an di lytnischsprochig Wält. Vilmol sin syni griechische Quälle nume in syre Bearbaitig gryfbar, wel si sunscht niene iberliferet sin. Fir d Niderschlagig vu dr Verschwerig vum Catilina un di vorlaifig Rettig vu dr Republik het en dr Senat mit em Titel pater patriae (Vater vum Vaterland) ghert.
Syy umfangryche Schriftverchehr, vor allem d Briefe an dr Atticus, hän e große un noohaltige Yyfluss ghaa uf di europäisch Briefkultur. Die Brief un sy ibrig Wärch liferen is e detailrych Bild vu dr Zeustädn z Rom am Änd vu dr Republik. In dr Zyt vu dr Burgerchrieg un dr Diktatur vum Gaius Iulius Caesar isch dr Civero allmol yydrätte fir e Ruckchehr zue dr dradizionälle republikanische Verfassigsform un Herrschaft. In syre bolitische Praxis het er sy Flexibilitet zaigt, wun em dr Vorwurf vum Opportunismus un dr Prinzipielosigkait yydrait ghaa het, was in dr Forschig bis hiten umstritten isch. wu dr Caesar anne 44 v. Chr. umbrocht woren isch, isch dr Cicero vu dr Triumvire Antonius, Octavianus un Lepidus uf d Proskriptionslischt gsetzt un am 7. Dezämber 43 v. Chr. uf dr Flucht umbrocht wore.
Commons: Cicero – Sammlig vo Multimediadateie