Emilia – imię żeńskie pochodzenia łacińskiego. Pochodzi od nazwy rzymskiego rodu Emiliuszów i oznacza osobę gorliwą, pilną, żarliwą. „Aemulus” (emulus) po łacinie znaczy „zawodnik, rywal, konkurent”, może też oznaczać kogoś, kto się gorliwie o coś stara. W Polsce znane od XV w. Popularność zyskało na przełomie XVIII i XIX w. Wśród imion nadawanych nowo narodzonym dzieciom, Emilia w 2017 r. zajmowała 14. miejsce w grupie imion żeńskich^[1]. W całej populacji Polek Emilia zajmowała w 2017 r. 49. miejsce (140 944 nadań)^[2].

Żeński odpowiednik imienia Emil.

• Formy obce: Emily (ang.), Ämilie; Emilie (niem., czes.); Émilie (fr.); Emilia (hiszp., wł., ros., fi.); Emilija, Emila, Emiljka, Mila, Milka, Miljka (połud.-słow.); Emilija, Emilë (litew.); Aemilia (łac.)
• Nazwiska: Emela, Emielita, Emil, Emilewicz, Emilianowicz, Emiliewicz, Emilita, Emilka, Emisz, Emka, Emko, Jemilka, Jemielita, Milewicz.

Imieniny obchodzi: 23 maja^[3], 5 czerwca, 24 czerwca^[3], 30 czerwca^[3], 19 sierpnia^[3], 24 sierpnia i 24 listopada^[3].

Patroni

 Osobny artykuł: święta Emilia.

• św. Emilia z Cezarei (zm. 375) – matka świętych min. Makryny Młodszej
• św. Emilia Maria Wilhelmina de Rodat (1787-1852) – założycielka zgromadzenia zakonnego Świętej Rodziny
• św. Emilia de Vialar (1797-1856) – zakonnica, założycielka zgromadzenia pod wezwaniem św. Józefa od Zjawienia

• Emilie Autumn (ur. 1979) – amerykańska wokalistka i skrzypaczka
• Emily Blunt – amerykańska aktorka
• Emily Brontë (1818-1848) – angielska pisarka i poetka, autorka „Wichrowych Wzgórz”
• Emilia Clarke (ur. 1986) – brytyjska aktorka telewizyjna i filmowa, wystąpiła m.in. w filmie „Zanim się pojawiłeś” oraz w serialu „Game of Thrones” w roli Daenerys Targaryen
• Emily Dickinson (1830-1886) – amerykańska poetka
• Emilia Fox – brytyjska aktorka
• Emilia Gierczak – podporucznik, biorąca udział w walkach II wojny światowej
• Emily Harrison (ur. 1977) – amerykańska aktorka
• Emilia Kaczorowska – matka Karola Wojtyły (papieża Jana Pawła II)
• Emilia Komarnicka-Klynstra – polska aktorka
• Emilia Krakowska (ur. 1940) – polska aktorka filmowa i teatralna
• Emilia Lanier (1569–1645) – angielska poetka, autorka tomiku Salve Deus Rex Judaeorum, według jednej z teorii spiskowych autorka sztuk wydawanych pod nazwiskiem Szekspira
• Emilia Lepida – żona Druzusa III
• Emilia Malessa (1909–1949) – żołnierz, działaczka Armii Krajowej, powstaniec warszawski
• Emily Osment (ur. 1992) – amerykańska aktorka i piosenkarka
• Emilia Padoł (ur. 1985) – polska dziennikarka i pisarka
• Emilia Plater (1806–1831) – hrabianka, oficer, bohater powstania listopadowego. Adam Mickiewicz poświęcił jej wiersz „Śmierć pułkownika”
• Emilie de Ravin (ur. 1981) – australijska aktorka
• Emilia Rydberg (ur. 1978) – szwedzka piosenkarka, wykonawczyni hitu „Big big world'”
• Emilia Sczaniecka (1804-1896) – działaczka społeczna, uczestniczka powstania listopadowego
• Emilia Szabłowska (ur. 1986) – polska kickbokserka, wicemistrzyni Europy
• Emily Watson – brytyjska aktorka
• Emmelie de Forest – duńska piosenkarka, autorka tekstów, zwyciężczyni 58. Konkursu Piosenki Eurowizji w Malmö
• Emily Browning – australijska aktorka

• Emilia Plater, sławiona w balladzie A. Mickiewicza Śmierć pułkownika.
• Emilia Galotti, tragedia G.E. Lesinga (1772).
• Emilia z powieści Nad Niemnem E. Orzeszkowej (1888).
• Emilka z powieści Noce i dnie M. Dąbrowskiej (1932/34).
• Emilia z powieści I. Bashevisa Singera Sztukmistrz z Lublina (1961).
• Emilia z opowiadania Nad niebieską wodą z tomu Pokój gołębi J. Zawieyskiego.
• Emilka z serii Emilka ze Srebrnego Nowiu L. M. Montgomery

• Nad Niemnem, na podstawie powieści Elizy Orzeszkowej, w reżyserii Zbigniewa Kuźmińskiego (1986); rolę Emilii zagrała Marta Lipińska.
• Noce i dnie na podstawie powieści Marii Dąbrowskiej, w reżyserii Jerzego Antczaka (1975); rolę Emilki zagrała Ilona Kuśmierska.
• Sztukmistrz z Lublina w reż. M. Golema (1979).

• święta Emiliana
• Emiliusze
• Emily Strange
• Emily Rose
• Emilka ze Srebrnego Nowiu

• Donat Chruścicki: Skarbczyk imion. Wyd. 2. Warszawa: Sport i Turystyka, 1986. ISBN 83-217-2374-8.