AMD Ryzen
Ryzen 5 2600
Registerbreedte	64 bits
Ontwerper	AMD
Fabrikant	TSMC, GlobalFoundries
Begonnen in	2017
Instructieset	x86-64
Microarchitectuur	Zen, Zen+, Zen 2, Zen 3
Aantal kernen	4 tot 64
Sockets	AM4
Details
Voorganger	AMD FX
Portaal    Informatica

Ryzen is een serie van x86-64 microprocessors van de Amerikaanse chipfabrikant AMD die in februari 2017 werd geïntroduceerd.^[1]

Beschrijving

De Ryzen is gebaseerd op de Zen-microarchitectuur, een codenaam van AMD, en opvolger van de AMD FX-serie chips. De processoren zijn in staat om een maximale klokfrequentie te behalen van 4,9 GHz (boost-functie) en bevatten tot wel 16 processorkernen (cores).

Ryzen is met name een belangrijke chip voor AMD omdat het een geheel nieuw ontwerp betreft. AMD wilde hiermee terugkeren naar de high-end desktopmarkt voor processoren, een segment waar men enkele jaren afwezig was.^[2] Deze markt wordt ingenomen door AMD's enige concurrent Intel.^[3]

Generaties

Bij elke nieuwe generatie in de Ryzen-familie wordt er een nieuwe microarchitectuur ontwikkeld. Bij kleine veranderingen krijgt de bestaande codenaam een +, terwijl grote of radicale veranderingen in de architectuur een nieuw getal krijgen. Ryzen 4000 is dezelfde generatie als Ryzen 3000 als je het bekijkt vanuit het architectuur-perspectief. Het verschil is dat Ryzen 4000 alleen APU's (processoren met geïntegreerde GPU) en laptop-CPU's zijn, en Ryzen 3000 alleen desktop-CPU's zijn.

Veranderingen per generatie

Zen "Summit Ridge"

• GlobalFoundries 14 nm FinFET-procedé
  • Betere efficiëntie tegenover voorganger
• IPC-verbeteringen tegenover voorganger tot 52%
• Verdubbeling in threads tegenover Bulldozer
• Nieuwe geheugencontroller
  • Ondersteuning voor DDR4-2666 geheugen
  • Twee (Ryzen), vier (Ryzen Threadripper) of acht (Epyc) geheugenkanalen
  • Onofficiële ondersteuning voor ECC-geheugen op Ryzen en Ryzen Threadripper
• Verlaagde kloksnelheden voor lager stroomverbruik
• Nieuwe AM4-socket

De uiteindelijke prestaties zijn tot ongeveer 40% gestegen tegenover zijn voorganger.^[4]

Zen+ "Pinnacle Ridge"

• GloFo 12nm
• IPC-verbeteringen van ongeveer 3% tegenover Zen 1
• Iets hogere kloksnelheden
• Verbeterde geheugencontroller t.o.v. Zen 1
  • Snelheden van DDR4 tot 2933 MHz

De uiteindelijke prestaties zijn gestegen met ongeveer 18% vergeleken met Zen 1.^[5]

Zen 2 "Matisse"

• TSMC 7nm (CCD) GloFo 12nm (IO-die)
  • Sterk verbeterde efficiëntie
• Nieuw 'chiplet' design met twee Core Chiplet Dies en een IO-die
  • Meer kernen aan de top van de line-up, Ryzen gaat nu tot 16 kernen op AM4 en Threadripper/Epyc tot 64 kernen
• Verdubbeling van de cache
• Compleet nieuwe geheugencontroller op de IO-die
  • Snelheden van DDR4 tot 3200 MHz
• Hogere kloksnelheden
• IPC verbeteringen van ongeveer 25% tegenover Zen+

De prestaties zijn uiteindelijk toegenomen met ongeveer 21% tegenover Zen+.^[6]

Zen 2 "Matisse Refresh"

• Hogere kloksnelheden op de XT-modellen (tot 4,7 GHz op de 3800XT en 3900XT)

De prestaties zijn met ongeveer 10% verbeterd.^[7]

Zen 3 "Vermeer"

• Nieuwe kern lay-out, de Core Complexes zijn verdwenen waardoor iedere chiplet acht kernen heeft in plaats van een 4+4 setup, wat de latency en dus prestaties ten goede komt
  • De cache is nu beschikbaar voor alle acht kernen in een chiplet en niet langer opgedeeld in 16 MB per vier kernen/Core Complexes
• Resizable BAR (Base Adress Register) support, of zoals AMD het noemt: Smart Access Memory
  • Dit zorgt ervoor dat een Ryzen 3000- of 5000-processor in combinatie met een 400- of 500-seriemoederbord volledig toegang kan krijgen tot het beschikbare videogeheugen van een AMD Radeon RX 6000- of Nvidia Ampere-videokaart. SAM geeft een prestatieverbetering van 0 tot 10%, aldus AMD zelf
• IPC-verbeteringen van ongeveer 19% tegenover Zen 2
• Hogere kloksnelheden tot 4,9 GHz, 5 GHz plus gemeld in de praktijk^[8]

De uiteindelijke verbetering in prestaties zijn ongeveer 20% tegenover Zen 2 refresh.^[9]

*Alle 'verbeteringen in prestaties' zijn single-core.

Lijst van Ryzenprocessoren