Ny KatedralySantaLaurent dia katedraly voalohany naorin'ny fiangonana anglikana ao Madagasikara[1]. Ity trano fivavahana ity dia naorina teny amin' ny faritra avon' Antananarivo, eo amin' ny ny havoana iray antsoina hoe Ambohimanoro, toerana akaiky ny kianjan' Andohalo[2],[3],[4]. Izy io no katedralin' ny Diosesin' Antananarivo amin' izao fotoana izao. Efa voasokajy ho vakoka manan-tantaran' ny firenena malagasy ihany koa izy ity ankehitriny [5].
Ny tantaran' ity fiangonana ity dia tsy azo sarahana amin' ny tantaran' ny finoana anglikana eto Madagasikara[6]. Ny asa fitoriana nataon' ny misiôna anglikana dia nanomboka nandritra ny fitondran' ny mpanjaka Radama II, "Society for the Propagation of the Gospel" (SPG) sy ny "Church Missionary Society"(CMS)[7],[8]. Taona vitsy taty aoriana dia naniraka ny eveka voalohany hiasa teto Madagasikara ny SPG[9]. Mgr Robert Kestell Cornish dia tonga tao Toamasina tamin' ny Ôktôbra 1874, ary dia nihazo avy hatrany an' Antananarivo niaraka tamin' ny misiônera namany fotoana kely taorian' izay[10]. Tamin' ny fahatongavany teto Antananarivo dia nanatanteraka fitsidihana ara-panajana ny mpanjakavavy Ranavalona II izy ireo, ary nanolotra fanomezana ho azy dia Baiboly sy ny boky fivavahana avy tamin' ny arsevekan' i Kanterboria tamin' izany fotoana izany, dia i Archibald Tait. Ny finoana anglikana moa dia nanana toerana fivavahana iray niorina teo Ambatomasina, toerana akaikin' ny misy ny katedraly ankehitriny. Nony taty aoriana anefa dia tsy antonona ny mpino ilay izy, koa dia tapa-kevitra ary fa hanorina ny trano fiangonana lehibe kokoa. Ny asa fanorenana dia nanomboka taorian' ny fametrahana ny vato fehizoro nataon' ny Praiministra Rainilaiarivony, ary natrehin'ny Mgr Kestell Cornish, ny 13 Septambra 1883[1]. Vita soamantsara ilay trano fiangonana enin-taona taty aoriana, ka dia notokanana tamin' ny 17 Aogositra 1889, ary natrehin' ny Praiministra Rainilaiarivony, izay nisolo tena ny mpanjakavavy, sy ny vice-consul-n' ny fanjakana Anglisy dia i W. Clayton Pickersgill, ary koa olo-manan-kaja hafa avy teto an-toerana sy avy any ivelany[11].Hatramin' izao dia miisa folo ireo izay efa nifandimby nipetraka teo amin' ny seza fiketrahan' ny eveka tato amin' ity katedraly ity[10]:
Ny asa fanorenana dia notanterahina araka ny hevitry ny mpanao maritrano anglisy William White, teo ambany fitarihan' ny injeniera nôrveziana Alfred Anker[1][10][10]. Ny vatan-trano dia natao vato manontolo, ary miendrika lakroa, ary misy tilikambo miendrika valo-zoro amin' ny tendrony telo[1],[10],[5]. Ny tafo, izay vao nohavaozina tanteraka, dia natao tafo taila. Ny varavaran-kely vita amin' ny fitaratra maro loko, izay nohafarana avy tany Angletera ihany koa, dia vao nohavaozina ho tsangambaton' ny fankalazana ny jobily faha-120 taonan' ny fiangonana.
↑ 1,01,11,2 et 1,3Haja Mampionona Hillarion RAJERISON, Études de la pierre de taille à travers les temples commémoratifs d'Antananarivo: essai d'ethnologie des techniques, Université d'Antananarivo- FLSH- Études culturelles- Madagascar, , 95 p. (lire en ligne), p.