John von Neumann![](https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5e/JohnvonNeumann-LosAlamos.gif/230px-JohnvonNeumann-LosAlamos.gif) ![Editar o valor em Wikidata](https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Arbcom_ru_editing.svg/10px-Arbcom_ru_editing.svg.png) |
Nome orixinal | (hu) margittai Neumann János Lajos ![Editar o valor em Wikidata](https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Arbcom_ru_editing.svg/10px-Arbcom_ru_editing.svg.png) |
---|
Biografía |
---|
Nacemento | (hu) Neumann János Lajos ![Editar o valor em Wikidata](https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Arbcom_ru_editing.svg/10px-Arbcom_ru_editing.svg.png) 28 de decembro de 1903 ![Editar o valor em Wikidata](https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Arbcom_ru_editing.svg/10px-Arbcom_ru_editing.svg.png) Budapest (Imperio Austrohúngaro)
![Editar o valor em Wikidata](https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Arbcom_ru_editing.svg/10px-Arbcom_ru_editing.svg.png) |
---|
Morte | 8 de febreiro de 1957 (53 anos) Walter Reed Army Medical Center, Estados Unidos de América (en) ![Editar o valor em Wikidata](https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Arbcom_ru_editing.svg/10px-Arbcom_ru_editing.svg.png) |
---|
Causa da morte | cancro de cerebro ![Editar o valor em Wikidata](https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Arbcom_ru_editing.svg/10px-Arbcom_ru_editing.svg.png) |
---|
Lugar de sepultura | Cemitério de Princeton (pt) , Sec.3 Block.10 Num.024 40°21′19″N 74°39′32″O / 40.355275, -74.658803 ![Editar o valor em Wikidata](https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Arbcom_ru_editing.svg/10px-Arbcom_ru_editing.svg.png) |
---|
|
|
Presidente American Mathematical Society (pt) ![Traducir](https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg/10px-Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg.png) |
---|
|
|
1951 – 1952 ← Joseph Leonard Walsh (pt) – Gordon Thomas Whyburn (pt) → ![Editar o valor em Wikidata](https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Arbcom_ru_editing.svg/10px-Arbcom_ru_editing.svg.png) |
|
|
Datos persoais |
---|
País de nacionalidade | Estados Unidos de América (1937–) Hungría ![Editar o valor em Wikidata](https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Arbcom_ru_editing.svg/10px-Arbcom_ru_editing.svg.png) |
---|
Relixión | Xudaísmo, cristianismo e catolicismo ![Editar o valor em Wikidata](https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Arbcom_ru_editing.svg/10px-Arbcom_ru_editing.svg.png) |
---|
Educación | Universidade de Gotinga (1926–1927) Universidade Eötvös Loránd - matemáticas (1926–1926) ETH Zürich - Enxeñaría química (1923–1925) Universidade de Frederico-Guilherme (pt) - Enxeñaría química (1921–1923) Fasori Gimnázium (en) (1911–1921) ![Editar o valor em Wikidata](https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Arbcom_ru_editing.svg/10px-Arbcom_ru_editing.svg.png) |
---|
Tese académica | The Axiomatization of Set Theory (en) (1926 ) |
---|
Director de tese | Lipót Fejér ![Editar o valor em Wikidata](https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Arbcom_ru_editing.svg/10px-Arbcom_ru_editing.svg.png) |
---|
Actividade |
---|
Campo de traballo | Análise funcional, teoria dos operadores (pt) , matemáticas, física, Teoría dos xogos, autómato celular (pt) , teoría de conxuntos, física cuántica, bomba atómica e ciência da computação (pt) ![Editar o valor em Wikidata](https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Arbcom_ru_editing.svg/10px-Arbcom_ru_editing.svg.png) |
---|
Ocupación | matemático , economista , profesor universitario , físico , informático teórico , científico ![Editar o valor em Wikidata](https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Arbcom_ru_editing.svg/10px-Arbcom_ru_editing.svg.png) |
---|
Empregador | Comisión da Enerxía Atómica dos Estados Unidos, comisario (1955–1957) Armed Forces Special Weapons Project (en) (1950–1955) Laboratorio Nacional de Los Álamos, consultor (1943–1955) Naval Ordnance Laboratory (en) , board member (en) (1941–1955) Ballistic Research Laboratory (pt) (1940–1941) Institute for Advanced Study (1933–1957) Universidade de Princeton, catedrático (1930–1933) Universidade de Hamburgo (1929–1930) Universidade de Frederico-Guilherme (pt) (1926–1929) ![Editar o valor em Wikidata](https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Arbcom_ru_editing.svg/10px-Arbcom_ru_editing.svg.png) |
---|
Membro de | |
---|
Profesores | László Rátz (pt) e Gábor Szegő ![Editar o valor em Wikidata](https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Arbcom_ru_editing.svg/10px-Arbcom_ru_editing.svg.png) |
---|
Lingua | Lingua húngara, lingua francesa, lingua alemá, lingua latina, Grego antigo e lingua inglesa ![Editar o valor em Wikidata](https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Arbcom_ru_editing.svg/10px-Arbcom_ru_editing.svg.png) |
---|
Participou en |
---|
|
1939 | Proxecto Manhattan ![Editar o valor em Wikidata](https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Arbcom_ru_editing.svg/10px-Arbcom_ru_editing.svg.png) |
|
Obra |
---|
|
Doutorando | Donald Bruce Gillies (pt) , Maurice Pryce (pt) , Israel Halperin (pt) , Friederich Ignaz Mautner (pt) e John Patterson Mayberry (en) ![Editar o valor em Wikidata](https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Arbcom_ru_editing.svg/10px-Arbcom_ru_editing.svg.png) |
---|
Familia![](https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/42/Icon_family_tree_%28rati_0.4%29.svg/15px-Icon_family_tree_%28rati_0.4%29.svg.png) |
---|
Cónxuxe | Klara Dan von Neumann (1938–1957) Mariette Kövesi (1930–1936) |
---|
Fillos | Marina von Neumann Whitman (pt) ![Traducir](https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg/10px-Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg.png) ( ) Mariette Kövesi (en) ![Editar o valor em Wikidata](https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Arbcom_ru_editing.svg/10px-Arbcom_ru_editing.svg.png) |
---|
Pais | Max von Neumann (en) e Margaret Neumann (en) ![Editar o valor em Wikidata](https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Arbcom_ru_editing.svg/10px-Arbcom_ru_editing.svg.png) |
---|
Premios |
|
![Editar o valor em Wikidata](https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Arbcom_ru_editing.svg/10px-Arbcom_ru_editing.svg.png) |
John von Neumann, ou polo seu nome orixinal húngaro Margittai Neumann János Lajos, nado en Budapest o 28 de decembro de 1903 e finado en Washington, D.C. o 8 de febreiro de 1957,[1] foi un científico, físico e matemático húngaro.[2] Está considerado un dos máis importantes científicos do século XX.[3]
Traxectoria
Xa desde ben pequeno mostrou xenio e boa memoria, realizando complicadas operacións matemáticas ou podendo incluso memorizar páxinas completas da guía telefónica. Sen ir moito a clase, obtivo brillantes cualificacións en matemáticas na Universidade de Budapest. De 1921 a 1923 estudou química en Berlín e, despois, graduouse en enxeñaría química en Zürich. Doutorouse en Matemáticas aos vinte e tres anos e con vinte e cinco xa era considerado un xenio para a comunidade de matemáticos. En 1933 xunto a Alexander, Veblen, Einstein, Morse e Weyl converteuse nun dos grandes seis primeiros profesores de matemáticas do Instituto para o Estudo Adiantado de Princeton (USA) onde estivo o resto da súa vida. Durante a segunda guerra mundial foi conselleiro das Forzas Armadas dos Estados Unidos, formou parte do Proxecto Manhattan e contribuíu á fabricación da bomba de hidróxeno.
Xunto a Oskar Morgenstern, en 1944 publicou Theory of Games and Economic Behavior, que revolucionou a área da economía, introducindo novos métodos matemáticos para a análise de problemas económicos, en concreto aplicou a teoría de xogos de suma cero. Foi un dos iniciadores das ciencias da computación, e precursor do primeiro computador, para os que definiu o bit -contracción de "binary digit"- como unidade de memoria, o seu último libro dedicouno a este campo The Compute and the Brain do 1958.