Tekst üüb Fering


Det Uastkap Prowins uun Süüdaafrika

Det Uastkap Prowins (üüb Ingels: Eastern Cape Province, üüb Xhosa: IPhondo laseMpuma-Koloni, üüb Afrikaans: Provinsie Oos-Kaap) as ian faan dön njüügen prowinsen faan Süüdaafrika. At prowins leit uun a süüdwaast faan't lun. Uun a nuurd leit det Freistoot Prowins, uun a nuurduast lei Lesotho an det Kwazulu-Natal Prowins, uun a uast an süüd leit de Indisk Oosean, uun a waast leit det Waastkap Prowins an uun a nuurdwaast det Nuurdkap Prowins. Det hee 6.562.053 lidj (2011)[1]. At hoodsteed faan’t prowins as Bhisho.

Geografii

[Bewerke | Kweltekst bewerke]

At jaft grat onerskiasen uun't lunskap, faan a strunen uun't süüd an uast tu't gred uun't uastdial faan't banenlun an en dial faan det Grat Karoo uun a nuurdwaast. Uun a süüd san ütjdeenet walter. En rä faan berger ferleept troch a maden faan't prowins an a Witteberger an Drakensberger lei uun det nuurduastgrens. De huuchst ponkt uun't prowins as Ben Macdhui (3001 m), wat nai bi't grens tu Lesotho as.

A Wäält faan a Plaanten

[Bewerke | Kweltekst bewerke]

Det grat dial faan't lunskap faan't prowins as faan fynbos, en slach faan bosk- of hiaslun, bedobet.

Steeden

[Bewerke | Kweltekst bewerke]
Uastkap (Prowins) (Ostkap)
Uastkap (Prowins) (Ostkap)
Port Elizabeth
Port Elizabeth
Port Elizabeth
East London
East London
East London
Uitenhage
Uitenhage
Uitenhage
Mdantsane
Mdantsane
Mdantsane
Mthatha
Mthatha
Mthatha
Komani
Komani
Komani
King William's Town
King William's Town
King William's Town
Makhanda
Makhanda
Makhanda
Butterworth
Butterworth
Butterworth
Cradock
Cradock
Cradock
Ben Macdhui
Ben Macdhui
Ben Macdhui
Koord faan det Uastkap Prowins

Dön tjiin gratst steeden uun't prowins san:

# Steed Lidj (2011)[2]
1 Port Elizabeth 876.436
2 East London 295.644
3 Uitenhage 242.924
4 Mdantsane 171.522
5 Mthatha 137.589
6 Komani 98.988
7 King William's Town 77.682
8 Makhanda 67.264
9 Butterworth 44.308
10 Cradock 36.671

Iindialing faan Ferwalting

[Bewerke | Kweltekst bewerke]
Koord faan a steed- an distrikt-munisipaliteeten uun det Uastkap Prowins

At prowins hee tau steed-munisipaliteeten (Buffalo City an Nelson Mandela Bay) an seeks distrikt-munisipaliteeten:

Befölkring

[Bewerke | Kweltekst bewerke]

Det letst folksteeling wiar uun't juar 2011. Efter a resultooten hee't prowins 6.562.053 lidj: 3.472.353 faan a lidj san wüfhööd an 3.089.701 san karmen[3].

Spriiken

[Bewerke | Kweltekst bewerke]
Ferdialung faan a Spriiken uun a Uastkap (Folksteeling 2001):
  • Afrikaans
  • Ingels
  • isiXhosa
  • isiZulu
  • Sesotho
  • Nian spriik hee en grat taal
  • Efter't folksteeling uun't juar 2001, 83,4 % faan a lidj uun't prowins snaaket Xhosa (Isixhosa) an 9,3 % Afrikaans[4].

    Histoore

    [Bewerke | Kweltekst bewerke]

    At prowins wurd 1994 grünlaanjen, üüs dialen faan det Kapprowins an't bantustan Transkei mä't bantustan Ciskei tuplaanjen wurd.

    Politiik

    [Bewerke | Kweltekst bewerke]
    Ferdialing faan a Sitsen uun't Parlament faan a Uastkap sant 2019:
  • ANC (44)
  • DA (10)
  • EFF (5)
  • UDM (2)
  • ATM (1)
  • VF+ (1)
  • Det Eastern Cape Provincial Legislature as at parlament faan't prowins. Det weelet at kabinet an a premier-minister faan't prowins faan't partei of koalitschuun, wat dön miast lasmaaten uun't parlament hee. A premier-minister faan't prowins sant 2019 as Oscar Mabuyane faan det African National Congress (ANC). Det ANC as sant 1994 det starkst partei uun't parlament.

    Dön ual premier-ministern san: Phumulo Masualle (2014-2019), Noxolo Kiviet (2009-2014), Mbulelo Sogoni (2008-2009), Nosimo Balindlela (2004-2008), Makhenkesi Stofile (1997-2004), Raymond Mhlaba (1994-1997).

    Wiartskap

    [Bewerke | Kweltekst bewerke]

    At prowins hed uun't juar 2016 en BIP faan 331.093 miljuunen Rand, wat 7,6 % faan't BIP faan Süüdaafrika as[5].

    Persöönelkhaiden

    [Bewerke | Kweltekst bewerke]

    Kwelen

    [Bewerke | Kweltekst bewerke]
    1. South Africa: Provinces and Major Urban Areas, citypopulation.de
    2. South Africa: Provinces and Major Urban Areas, citypopulation.de
    3. Eastern Cape: Province in South Africa, citypopulation.de
    4. Folksteeling faan 2001 (Resultoot üüs pdf; 624 kB) (Memento faan di 18. Mei 2012 uun't Internet Archive), s. 16.
    5. Stats SA, Provincial GDP Figures